Εκκλησίες και Μοναστήρια
Η Εκκλησιαστική Παράδοση της Χίου
Η νευραλγική γεωγραφική της θέση της Χίου αλλά και η αξία της μαστίχας αναγνωρίστηκαν από τους Βυζαντινούς και ο τόπος άκμασε κατά τη Βυζαντινή περίοδο. Πέρα από τα επιβλητικά κάστρα (Κάστρο Χίου, Βολισσού, κ.λ.π) από τη Βυζαντινή περίοδο σώζονται πολλά σημαντικά θρησκευτικά μνημεία στο νησί. Παλαιοχριστιανικές βασιλικές (Βασιλική του Αγ. Ισιδώρου, του Μ. Βασιλείου), αλλά και σημαντικές Μονές και εκκλησίες.
Από τις Μονές ξεχωρίζουν:
Νέα Μονή
Η Νέα Μονή της Χίου, κτισμένη με αυτοκρατορική χορηγία του Κων/νου Μονομάχου τον 11ο αιώνα απηχεί την Τέχνη της Βασιλεύουσας Κωνσταντινούπολης, τόσο στον αρχιτεκτονικό ρυθμό, όσο και στην ψηφιδωτή διακόσμηση. Το Μοναστήρι κατατάσσεται στα μνημεία που είναι υπό την προστασία της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Τα ψηφιδωτά της Νέας Μονής χρονολογούνται από τον 11ο αιώνα και αποτελούν δείγμα από τα πιο σημαντικά δημιουργήματα της Βυζαντινής τέχνης.
Μονή Μουνδών
Η Μονή Μουνδών είναι ένα ιστορικό μοναστηριακό συγκρότημα, αφιερωμένο στη μνήμη του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου. Βρίσκεται στο Δήμο Αμανής, κοντά στο χωριό Διευχά. Η ίδρυση της Μονής πιθανολογείται στα Βυζαντινά χρόνια, αν και τα παλαιότερα έγγραφα στα οποία αναφέρεται είναι του 16 αι. Έχει εντυπωσιακή αγιογράφηση, που απηχεί τη λαϊκή τέχνη του 19ου αιώνα.
Πέρα από τις μονές στη Χίο αξίζει να επισκεφθεί κανείς αξιόλογες εκκλησίες στην πόλη και στα χωριά, όπως:
Μητροπολιτικός ναός της Χίου
Ο Μητροπολιτικός ναός της Χίου, αφιερωμένος στους Άγιους Βίκτωρες, Μηνά, Βίκτωρα και Βικέντιο. Στην Μητρόπολη μπορεί να θαυμάσει κανείς πολύτιμα σκεύη και αντικείμενα, ανάνεσα στα οποία ξεχωρίζει η λειψανοθήκη του Πρωτομάρτυρα της Χίου, Αγίου Ισιδώρου (251 μ.Χ.) που επεστράφη στη Χίο από τη Βενετία, το 1967. Εντυπωσιακή είναι η βοτσαλωτή αυλή του Μητροπολητικού ναού. Το λιλαδωτό με τα θαυμάσια σχέδια (πρωτοχριστιανικές παραστάσεις, παραδείσια τοπία, γεωμετρικά σχήματα κλπ.), φτιαγμένο με την παραδοσιακή τοπική τεχνοτροπία, η οποία απαντάται σε πολλά αρχοντικά του νησιού μαρτυρεί το μεράκι, αλλά και την ευλάβεια των τεχνιτών της εποχής.
Εκκλησία του Παλιού Ταξιάρχη
Η εκκλησία του Παλιού Ταξιάρχη στα Μεστά, με τις αξιόλογες τοιχογραφίες και το ξυλόγλυπτο τέμπλο, το οποίο αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της υψηλής τοπικής ξυλογλυπτικής Τέχνης.
Άγιος Γεώργιος Φρουρίου
Ο Άγιος Γεώργιος Φρουρίου είναι ο κεντρικός ναός της συνοικίας του Κάστρου. Κτίστηκε το 993 μ.Χ. Είναι από τους αρχαιότερους ναούς της πόλης και υπήρξε διαχρονικός τόπος λατρείας. Στις διάφορες φάσεις του λειτούργησε ως ορθόδοξη και καθολική εκκλησία, αλλά και Εσκί Τζαμί την εποχή της τουρκοκρατίας. Στην εκκλησία αυτή υπάρχει μία μοναδική εικόνα αφιερωμένη στους Αγίους της Χίου.
Ναός των Αγίων Αποστόλων
Ο Ναός των Αγίων Αποστόλων, στο Πυργί, που αποτελεί μικρό αντίγραφο του καθολικού της Νέας Μονής και είναι ένα άριστα διατηρούμενο βυζαντινό μνημείο.
