To Top

Χίος

Κάστρο της Χίου

Το Κάστρο της Χίου εκτείνεται στα βόρεια του κέντρου της πόλης της Χίου και αποτελεί τον περιτειχισμένο πυρήνα της από την εποχή της Γενουοκρατίας και μετά. Η είσοδος γίνεται από την κύρια Πύλη (Porta Maggiore) στο νότιο άκρο του, που κατασκευάσθηκε από τους Βενετούς το 1694, και από την κατεστραμμένη σήμερα "Επάνω Πόρτα" (Portello) στη ΒΔ πλευρά του.
Τα τείχη του Κάστρου χωρίζονται σε χερσαία και επιθαλάσσια, σχηματίζοντας ένα ακανόνιστο πεντάγωνο όπου ισχυροί προμαχώνες δεσπόζουν κατά μήκος των τειχών, οκτώ από τους οποίους σώζονται, άλλοι σε πολύ καλή κατάσταση και άλλοι όχι.

 Ιστορία... εντός και εκτός των τειχών

Gravura Chios cnsΗ κατοίκηση στο χώρο του Κάστρου μαρτυρείται τουλάχιστον από τους ελληνιστικούς χρόνους. Ευρήματα ανασκαφών πιστοποιούν την συνέχιση της κατοίκησης στους Ρωμαϊκούς και στους πρωτοβυζαντινούς χρόνους. Το 1329 το κάστρο καταλείφθηκε για λογαριασμό του βυζαντινού αυτοκράτορα από τον Ανδρόνικο Γ' Παλαιολόγο και παρέμεινε στους κόλπους της βυζαντινής αυτοκρατορίας έως το 1346, οπότε η Χίος περιήλθε οριστικά ως κτήση στη Δημοκρατία της Γένουας. Στους μεσαιωνικούς χρόνους το Κάστρο της πόλης (η Civitas Chii) ήταν το κέντρο της πολιτικής και της στρατιωτικής διοίκησης της Χίου. Έξω από τα τείχη του εκτεινόταν η πόλη, το borgo. Τη διακυβέρνηση του νησιού είχε αναλάβει μια εμπορική εταιρεία, η Μαόνα, της οποίας τα μέλη από το 1362 και εξής ανήκαν στη φατρία (Albergo) των Ιουστινιάνι (Giustiniani) στη Γένουα και από τότε έφεραν το επώνυμο Ιουστινιάνι.
Το 1566 ο Πιαλή πασάς κατέλαβε το Κάστρο αμαχητί εκ μέρους του Οθωμανού Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Το 1694 το κατέλαβαν για ένα εξάμηνο οι Ενετοί, που πραγματοποίησαν εκτεταμένες εργασίες στις οχυρώσεις παρά το μικρό διάστημα της κυριαρχίας τους. Έκτοτε το Κάστρο παρέμεινε αδιάλειπτα στα χέρια των Οθωμανών έως το 1912, όπου η Χίος απελευθερώθηκε και προσαρτήθηκε στο Ελληνικό Κράτος.
Η Ελληνική Πολιτεία έλαβε από το 1924 μέτρα προστασίας του μνημείου και με Προεδρικό Διάταγμα τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς χαρακτήρισε το Κάστρο ως διατηρητέο αρχαιολογικό και ιστορικό χώρο.
Το Φρούριο υπέστη μεγάλες καταστροφές (βομβαρδισμούς 1828, σεισμός 1881), αλλά η μεγαλύτερη αλλοίωση επήλθε στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν κατεδαφίστηκε ολόκληρο το νότιο τείχος για την κατασκευή της προκυμαίας της πόλης της Χίου.

Το «Παλάτι Ιουστινιάνι»

ioustinianiΚοντά στην πύλη και στο εσωτερικό του κάστρου βρίσκεται διώροφο κτίσμα, γνωστό ως "Παλάτι Ιουστινιάνι". Η κατασκευή του ανάγεται στους χρόνους της Γενουατοκρατίας, περίοδο κατά την οποία αποτέλεσε διοικητήριο. Σήμερα, αναστηλωμένο, λειτουργεί ως χώρος περιοδικών εκθέσεων αρχαιοτήτων. Άλλο ένα κτίσμα των χρόνων της Γενουατοκρατίας, αποτελεί η «Σκοτεινή φυλακή», που συνδέθηκε με ένα τραγικό γεγονός της νεώτερης ιστορίας της Χίου: εδώ φυλακίσθηκαν το 1822 εβδομήντα πρόκριτοι της Χίου πριν οδηγηθούν στην αγχόνη. Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη - Κυριακή από τις 08:00 έως τις 15:00.

 

Οθωμανικοί Τάφοι

othomanikoi-tafoiΣτην πλατεία του Κάστρου έχει ιδρυθεί νεκροταφείο επιφανών Οθωμανών, όπου μεταξύ των άλλων διακρίνεται το ταφικό μνημείο του καπουδάν πασά Καρά Αλή, του οποίου τη ναυαρχίδα ανατίναξε ο Κανάρης το 1822, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Επί της οδού Αγ. Γεωργίου, του κύριου δηλαδή οδικού άξονα του οικισμού, που ξεκινά από την πλατεία και με ελιγμούς καταλήγει στο επιθαλάσσιο τείχος, διατηρούνται δύο μουσουλμανικά τεμένη: πρώτο συναντάται το Χαμηδιέ τζαμί, κτίσμα του 1892, και στη συνέχεια το Εσκί τζαμί, που έχει μετατραπεί σε εκκλησία, τον ναό του Αγ. Γεωργίου.

Άλλα σημαντικά κτίσματα που σώζονται στο εσωτερικό του Φρουρίου είναι η Κρύα Βρύση (ημιυπόγεια δεξαμενή νερού) που ανάγεται στη βυζαντινή εποχή, καθώς και ο ψηλός πύργος, γνωστός ως Κουλάς. Το Φρούριο περιβαλλόταν από ευρεία τάφρο, η οποία έχει επιχωματωθεί εδώ και αρκετά χρόνια. Πρόσφατα, μέρος της τάφρου ασφαλτοστρώθηκε, διευκολύνοντας με αυτόν τον τρόπο τη διέλευση των οχημάτων.
Στη Β.Δ. γωνία του επιθαλάσσιου τείχους σώζεται συγκρότημα οθωμανικών λουτρών, τα λεγόμενα χαμάμ, των οποίων η ανάπλαση ολοκληρώθηκε με επιτυχία το καλοκαίρι του 2012, καθιστώντας τα ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα που μπορεί να επισκεφθεί κανείς μέσα στο Φρούριο. Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη - Κυριακή από τις 08:00 έως τις 15:00.
Ο κύριος οδικός άξονας του οικισμού, η οδός Αγίου Γεωργίου, οδηγεί μέσα στην μικρή και ζεστή πόλη του Κάστρου, η οποία ξανακτίστηκε μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1881 μ.Χ με βάση την τοπική παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Χαρακτηριστικά της αποτελούν τα στενομέτωπα διώροφα σπίτια με τους κιοσέδες, τις μικρές αυλές και τα στενά δρομάκια. Ιδιαίτερα καλαίσθητη είναι και η πλακόστρωτη πλατεία του Φρουρίου, στην οποία μπορεί κανείς να απολαύσει τον καφέ ή το μεζέ του.

Κατά καιρούς έχουν διενεργηθεί ανασκαφικές έρευνες σε οικόπεδα ιδιωτών, ενόψει ανέγερσης νέων οικοδομών, οι οποίες απέδωσαν σημαντικά στοιχεία, τόσο για την τοπογραφία, όσο και για την ιστορία του Φρουρίου της Χίου.

Το Φρούριο της Χίου κατοικείται μέχρι σήμερα, αριθμώντας περί τους 650 κατοίκους.

Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού

Kάνε εγγραφή στο επίσημο newsletter του chios.gr

Designed by TruthWebMedia

Copyright © Περιφερειακή Ενότητα Χίου