Chios Adasında Yılbaşı

Noel Baba Kayıkları

Chios Adasının «Noel Baba Kayıkları», eskiden büyük küçük Noel şarkıcılarının kağıttan yapılma tekneleri sokak sokak dolaştırarak yılbaşı şarkılarını söyledikleri tüm ziyaretçilere açık, otantik bir görenektir.

Son yıllarda bu görenek, katılım kuralları Chios Gezi Kulübü ve Chios Belediyesi tarafından belirlenen bir yarışma haline gelmiştir. Bu şekilde her yıl, mahalleleri ve kilise bölgelerini temsil eden çocuk grupları büyüklüğü 5 metreyi bulan gemi maketlerini yaparlar ve «methiyeler» söyleyerek en güzel tekneyi ve sahne düzenini sunmaya çalışarak yarışmaya katılırlar. Çocukların söyledikleri «methiyeler» ve «ezgiler» Anadolu Noel şarkılarından etkilenmiştir. Bu kültürel etkinlik, yılbaşı gecesinden önce ya şehrin merkez meydanı olan Vunakios'ta ya da meydanın etrafında bulunan Chios Homeros Kültür ve Sanat Merkezinde gerçekleştirilmektedir.

Chios Adasında Paskalya Bayramı

Roket Savaşı

Adanın Osmanlı egemenliğinde olduğu dönemlerde başlayan Roket geleneği, Büyük Cumartesi Günü'nde Vrontados'ta gerçekleştirilmektedir. Agios Markos ve Panagia Erithiani adlı adanın en büyük iki kilise bölgesi arasında yapılan bir roket savaşıdır.

Son yıllarda, yapılan roket sayısı binleri bulmakta ve İsa'nın Diriliş Gecesi'nde ilkbaharın semalarında sergilenen gösteri gerçekten müthiştir. Bu nedenle, Yunanistan'ın ve dünyanın değişik yerlerinden gelen birçok insan, bu eşsiz gösterinin tadını çıkarabilmek için Paskalya Bayramı'nda Chios Adasına gelmeyi tercih etmektedirler.

Bu gelenek güvenli bir şekilde organize edilmekte, Omiroupolis Belediye Birliği gösteriyi izleyenlerin ve çevrede bulunan evlerin güvenliği için gerekli olan tüm tedbirleri almaktadır.

Ziyaretçi, iki kilise bölgesinden birine giderek veya Aipous bölgesinden izleyerek bu müthiş görsel deneyimin zevkini çıkarmaktadır. Aipous zirvesine ulaşım «dönemeçler» olarak adlandırılan karayoluyla gerçekleştirilmekte, izleyicilere geleneğin güzel manzarasının zevkini çıkarma imkanı sunulmaktadır.

Chios Adası’nda Karnaval

Chios Adasında Mostra-Ağa Karnavalı

Kökleri Orta Çağa ve Osamnlıların egemen oldukları döneme giden ve yöresel görenekler açısından zengin olan Chios Karnavalı oldukça etkileyicidir. Hemen hemen her köyün kendine ait karnaval etkinlikleri vardır.

Mostra Thimianon Karnavalı

Mostra, Chios Adasındaki en meşhur karnaval eğlencesi olup taş ve yapı işçilerinin otantik bir köyü olan Agios Minas Belediyesi'nin Thimiana köyünde gerçekleştirilmektedir. Bu geleneğin kökleri Ortaçağa kadar uzanmakta, korsanlar ve yağmacılar adanın kıyılarına saldırarak ada sakinlerinin ekinlerini yağmalaması ile ilgilidir. Bir zamanlar, Karnaval ayının son Cuma günü köyün tümü eğlenirken, gözetleme kulesindeki(denizleri gözetleyen dairesel kuleler) nöbetçiler korsanların yaklaştığı uyarısında bulunurlar.

Thimiani sakinleri eğlencenin havasıyla coşmuşken sahile doğru gider ve korsanlara tuzak kurarlar. Çok şiddetli bir savaşın ardından korsanlar püskürtülür ve köylüler zafer sarhoşluğuyla esirleri köy meydanına getirirler ve orada korsanları bir güzel «benzetir» ve karnavalın son Pazar gününe kadar eğlenirler. Bu zaferin anısına her yıl bu karnaval kutlaması gerçekleştirilir ve yörenin müzik gruplarının eşliğinde savaşan grupların yaptıkları hareketleri hatırlatan «talim» adlı halk oyunu oynanır.

Karnaval Ayının son Pazar Gecesi, Karnavalın en güzel karnaval arabası en başta gitmek üzere, etrafı karnaval giysileri giymiş katılımcılarla çevrilmiş hicvedici karnaval arabalarının geçit töreni düzenlenir.

Bu kutlama, Neochorio ve Thiamino köyü meydanından gerçekleştirilen panayırla son bulur.

Ağa

Ortaçağa ait karakteristik özelliklerini koruyan, Sakız Köylerinde, Mesta, Olympous, Pyrgi ve Lithi köylerinde her yıl Kathari Deftera(Temiz Pazartesi veya Uçurtma Bayramı) gününde «Ağa» geleneği yaşatılır. Kurulan oldukça farklı bir mahkemede, kimse ceza ödemekten kurtulamamaktadır. Ağa geleneğinin kökleri Adanın Osmanlı egemenliğinde olduğu 1830-1840'lı yıllara kadar uzanmaktadır.

Bu gelenek, Mesta ve Olympous gibi Ortaçağ döneminden kalma kale tarzındaki köylere insanları çeken gösterilerin ve etkinliklerin yapıldığı büyük kutlama halinde gelmiştir.

Volissos Köyünde “Zincir” Geleneği

Zincir geleneği her yıl adanın kuzeyinde bulunan köylerinin en büyüğü ve en güzellerinden biri olan Volisso'da yaşatılır. Karnavalın son Pazar günü, köyün meydanında toplanan insanların el el tutuşarak oluşturdukları büyük insan «zincirleri», zincirin başında yer alan kişinin söylediği şarkı sözlerini tekrarlayarak dans ederler. Daha sonra büyük eğlence başlar ve davetlilere souma içkisi, leblebi ve yerel tatlılar sunulur.

Chios Adası’nda Yaz Ayı

Sayısız Geleneksel Panayırlar

Geleneksel kutlamalar hoşunuza gitmese bile, yöresel görenekleri ve yöre insanlarını tanımak için adada düzenlenen onlarca panayırdan birini seçiniz. Sakız Adalılar dans etmeyi ve şarkıları her zaman çok severler. Bu nedenle her köy genelde, kendi kilisesinin kutlama gününde köy meydanında panayır düzenler.

Chios Adası’nın kuzey bölgelerinde ve Amani bölgesinin dağlık kesimlerde yer alan küçük ve görece daha fakir olan otantik köylere giderek buralarda düzenlenen panayırlarda bulunmaya çalışın. Ve geleneğe göre masalar kurularak panayıra gelen ziyaretçilere dağıtılan, büyük bakır kazanlarda pişirilen salçalı keçi eti ve keçi eti pilavını deneyiniz. Diğer bir alternatif seçenek ise sabahlara kadar süren gece panayırlarıdır.